Macula D-generatie

Levertraan is gevaarlijk. Deze olie uit visselevers is “rijk aan vitamine A en vitamine D” en wordt vaak om die reden nog steeds geadviseerd. Maar al begin vorige eeuw was bekend dat het precies daarom zo gevaarlijk is. Jazeker, al in de jaren 1920 was bekend dat de stof die we nu nog steeds vitamine A noemen en ook de stof die we vitamine D3 noemen allebei hartstikke giftig kunnen zijn. In hun paper uit 1945 sommen Thomas Moore en Yinglai Wang een stuk of 30 experimenten op uit de jaren 1920 en 1930 waarmee die giftigheid werd vastgesteld:

Many forms of injury are known to occur in experimental animals when they are dosed with greatly excessive amounts of oils or concentrates containing vitamin A.

It must also be remembered that concentrates rich in vitamin A are often equally rich in vitamin D, which is known to be toxic when given in great excess. ¹⁾

Er zijn veel vormen van letsel bekend die kunnen optreden bij proefdieren wanneer ze extreem hoge doses oliën of concentraten met vitamine A toegediend krijgen.

Houd er ook rekening mee dat concentraten rijk aan vitamine A vaak ook rijk zijn aan vitamine D, waarvan bekend is dat het giftig is bij overdosering.

In de jaren 1980 werd door fabrikanten van rattengif beschreven welk mechanisme verantwoordelijk was voor de acute giftigheid van vitamine D: het is de plotseling overmatige calcium in het bloed die de bloedsomloop verstopt. Kleine diertjes als ratten en muizen overlijden daar snel aan. Het langdurig ontregelen van calcium leidt bij mensen tot osteoporose. Zie daarvoor het kopje “overbodig en averechts” op de pagina over vitamine D-vergiftiging.

Later bleken deze vitamines A en D betrokken bij het aanmaken van heel veel bouwstoffen in ons lijf. En ook daar kan het misgaan. We maken in ons lijf voortdurend allerlei eiwitten aan, voor allerlei functies en allerlei organen. Dit mechanisme wordt genexpressie genoemd, ofwel de vertaling van ons DNA naar die eiwitten. Ook dat mechanisme raakt verstoort als we onszelf vergiftigen met leverolie! Hoe dat werkt beschreef Trevor Marshall in 2008 in BioEssays. En ik leg het uit onder het kopje “activeren of blokkeren van de receptor” op de pagina over transcriptie. ²⁾

Niet voor niets worden retinoïden (vitamine A) en colecalciferol (vitamine D3) door ons lijf direct afgevoerd naar de lever. Want het kan al snel die genexpressie verstoren als de concentratie in het bloed te hoog oploopt. Op de pagina over transcriptie verwijs ik naar een casus van een Turks meisje. Toen ze bijna 2 jaar oud was en nog steeds niet goed ging lopen, kreeg zij binnen 10 dagen twee keer een “stoottherapie”. Twee keer een hoge dosis vitamine D3 in het kleine lijfje. Dat moet zeker teveel zijn geweest voor de lever om snel uit het bloed te kunnen halen. Ze werd met acute vergiftigingsverschijnelen opgenomen in het ziekenhuis. Dankzij die opname, die werd vastgelegd in haar dossier, kon een tandarts-onderzoeker jaren later het verband leggen. Hij onderzocht haar toen ze 8 jaar oud was. Haar gebit had zich niet goed kunnen vormen. Wat op die 2-jarige leeftijd moest worden aangelegd was dermate verstoord geraakt dat ze voor de rest van haar leven geen fatsoenlijk gebit zou hebben. De foto komt uit het casusrapport. ³⁾

Aan de hand van de bevindingen van Trevor Marshall en onderzoek aan de McGill Universiteit uit 2005 valt te begrijpen langs welk mechanisme die gebitsvorming op moleculair niveau wordt verstoord. De casus van het Turkse meisje is een zeldzaam geval: want zolang tandartsen niet op de hoogte zijn van dit risico wordt het niet herkend. Tandartsen stellen wel de symptomen vast, bijvoorbeeld van Amelogenesis Imperfecta, of van Dentinogenesis Imperfecta. Zo stellen zij de diagnose. En volgens de literatuur zijn deze aandoeningen het gevolg van “mutaties in één of meerdere genen”. Genetisch dus. “Erfelijk”. Niks aan te doen. Gewoon pech. “Komt het vaak voor in de familie?” Geen tandarts die zich realiseert dat het ook het gevolg kan zijn van vitamine D-vergiftiging, ofwel hypervitaminose D. Een acute vergiftiging op jongere leeftijd. Ja, genetisch, namelijk een verstoorde genexpressie! Niks Mendeliaans of overerfelijk. Ook kinderartsen weten dit niet. Hoeveel schade zou er, ongezien en in al die onwetendheid, niet door kinderartsen worden aangericht?

En hoe zit het met de effecten van vitamine D-inname over de langere termijn? Of op latere leeftijd? De groei en ontwikkeling kan in de kinderjaren worden verstoord. Maar ook op latere leeftijd dient die genexpressie goed te blijven functioneren. Vitamine D is nog altijd het meest verkochte voedingssupplement. De grootste afzetmarkt voor supplementen bestaat uit mensen van 55 jaar en ouder. ⁴⁾⁵⁾ Laatst ontmoette ik iemand uit die leeftijdscategorie met macula-degeneratie. “Age-related macular degeneration” (AMD) is de meest voorkomende oogziekte bij oudere mensen. Schade aan de macula, het middelste deel van het netvlies. Oorzaak onbekend, maar er wordt naarstig gezocht naar genetische afwijkingen! Naar “mutaties”. 🤨

In 2005 werden de genen van de eiwitten voor de Vitamine D-Receptor (VDR) in kaart gebracht. Het viel Trevor Marshall in 2005 al direct op hoe belangrijk een goed werkend vitamine D-metabolisme is voor onze ogen: ⁶⁾

1,25-D has the role of activating the VDR to produce several key proteins for the retina, without which the retina cannot remain strong and functional.

1,25-D activeert de VDR en zorgt voor de productie van een aantal belangrijke eiwitten voor het netvlies. Zonder deze eiwitten kan het netvlies niet sterk en functioneel blijven.

Trevor Marshall, PhD

In een ander citaat benoemt hij een stuk of 8 van die sleutel retina-eiwitten. Zonder goed werkende vitamine D-stofwisseling geen gezond netvlies. Ook vitamine A speelt een belangrijke rol bij die vitamine D-afhankelijke genexpressie. Allebei die stoffen maakt ons lijf zelf aan, in minieme concentraties, waarbij dat mechanisme van genexpressie goed kan blijven functioneren. En als er van buitenaf toch nog wat meer binnenkomt, dan wordt dat onmiddellijk afgevoerd naar de lever.

Onze lever houdt ons bloed zuiver, dit orgaan ontgift! Het is de opslagplaats voor allerlei gif, de kliko met gevaarlijke stoffen van ons lijf. En het maakt dat lijf niet uit of die stoffen door ons als “vitamines” worden voorgesteld. Het is en blijft gewoon gif dat moet worden afgevoerd. Ook in de levers van andere dieren treffen we dat gif aan. Je kunt wel roepen “rijk aan vitamines A en D”, of je kunt er worst van maken voor bij de borrel, maar het blijft gewoon gevaarlijk afval.

Net zoals dat bij het Turkse kind gebeurde, zo kan ook bij een ouder persoon de genexpressie worden verstoord door overmatige inname van vitamine D en A. Helaas is juist het innemen van dergelijke supplementen vaak de reactie van oudere mensen om allerlei “ouderdomsaandoeningen” af te wenden. In het hierboven genoemde geval van maculadegeneratie werd zelfs ouderwetse levertraan genomen ter bestrijding van deze oogaandoening. Wel met een kaneelsmaakje, zodat het nog net te hachelen is. 😝

Maar inname van vitamine D en A uit die levertraan kan juist de aanmaak van netvlies-bouwstoffen verstoren! Hoe kan het dat goedbedoelende artsen, gezondheidscoaches en voedingsdeskundigen zo totaal onwetend zijn over deze risico's? Zoek je op macula-degeneratie en vitamine d dan ben je zo verkocht. Slecht onderzoek wordt overtuigend aangehaald. Correlaties worden opgevoerd zonder enig bewijs van causatie. Maar bewijs van een bloeiende handel is er volop!

De markt voor voedingssupplementen is vorig jaar weer met 11 procent gestegen, naar een recordhoogte van 860 miljoen euro. In een wereld van overvloed wordt ons schaarste voorgehouden. We leven met het idee van tekorten, waardoor we onszelf gaan vergiftigen. Zodat we nog sneller ziek worden en volgend jaar nog meer gaan besteden. Wat een fantastisch verdienmodel. 😐